برای محاسبهی پهنای باند یک گذرگاه ابتدا پهنای گذرگاه (Bus Width) را بر هشت تقسیم کرده، سپس در عدد سرعت گذرگاه ضرب نمایید. حاصل تقریباً پهنای باند گذرگاه را بر حسب MBPS نشان میدهد. برای مثال اگر شما از یک گذرگاه ۶۴بیتی استفاده میکنید که سرعت اجرایآن Mhz ۱۳۳ است، در آن صورت پهنای باندی حدودMBPS۱۰۶۴ خواهید داشت. با توجه به مطالب بالا متوجه میشوید که پهنای باند به پهنای گذرگاه و سرعت آن بستگی دارد. برای مثال در دو سیستم که دارای گذرگاه یکسانی هستند اما سرعتشان متفاوت است، پهنای باند سیستمی بیشتر است که سرعتش بیشتر باشد. برای افزایش سرعت گذرگاههای سیستم لازم است برد اصلی جدیدی را نصب کنید و پس از نصب یک برد جدید، لازم است که اجزای دیگر آن را ارتقاء دهید که البته در چنین مواردی به نظر میرسد تهیهی یک کامپیوتر جدید با صرفهتر باشد.
● حافظه RAM یکی از اجزایی است که با هزینهای نه چندان زیاد میتوان آن را ارتقاء داد و به این ترتیب به طور چشمگیری عملکرد سیستم را بهبود بخشید. معروفترین نوع حافظهای که امروزه در PCها استفاده میشودSDRAM نام دارد. این حافظه با دو سرعت متفاوت و در دو مدل PC۱۰۰ و PC۱۳۳ در بازار موجود است. نوع SDRAM PC۱۰۰دارای سرعت Mhz ۱۰۰ بوده و سرعت نوع SDRAM PC۱۰۰ برابر با Mhz۱۳۳ میباشد. هر دوی این RAMها دارای گذرگاههای ۶۴ بیتی هستند. به این ترتیب پهنای باند در RAMهای PC۱۰۰ حدوداً MBPS۸۰۰ و در RAMهایPC۱۳۳ حدود MBPS۱۰۶۴ میباشد. البته با افزایش پهنای گذرگاه میتوان پهنای باند RAM را افزایش داد، اما معمولاً مشکلی که کاربران در ارتباط با RAM دارند کمبود این حافظه است. در نظر گرفتن یک RAM با ظرفیت ۶۴ مگابایت، کمترین کاری است که میتوانید انجام دهید. اما اگر بتوانید یک RAM با ظرفیت ۱۲۸ مگابایت نصب کنید، خواهید دید که چقدر PC شما سریعتر و راحتتر عمل میکند. دو فنآوری حافظهای RDRAM و DDR SDRAM با یکدیگر در رقابتند تا نسبت به دیگری برتری یابند. RDRAM دارای سرعتی بین Mhz۴۰۰ تا Mhz۸۰۰ بوده و گذرگاه آن ۱۶ بیتی میباشد. به این ترتیب وقتی سرعت آن Mhz۸۰۰ باشد، پهنای باندش MBPS۱۶۰۰ خواهد بود. پس میبینید که این نوع RAM با وجود سرعت بالایی که دارد، پهنای باندش با پهنای باند SDRAM PC۱۳۳ چندان تفاوتی نمیکند. پس هیچگاه نباید فقط به سرعت RAM توجه داشت، بلکه پهنای گذرگاه آن نیز مهم است. البته امکان دارد پهنای گذرگاه RDRAM افزایش یابد که همین امر باعث افزایش پهنای باند این نوع حافظه خواهد شد. یکی دیگر از حافظههای خیلی سریع DDR SDRAM است که از نظر سرعت ۲ برابر SDRAM میباشد. این نوع حافظه، نسخهی ارتقاء یافتهی SDRAM است که قادر است در یک زمان معین دو برابر اطلاعاتی را که حافظهیSDRAM در همان زمان منتقل مینماید ارسال کند. به این ترتیب سرعت درگاه نیز دو برابر میشود. تراشههای DDR-SDRAM در نهایت دارای سرعتی معادل MHz۲۰۰ و یا MHz۲۶۶ بوده و با توجه به این که گذرگاه این نوع حافظهها ۶۴ بیتی است پهنای باندی معادل MBPS۱۶۰۰ و MBPS۲۱۲۸ را ارایه میدهند. هنگامی که RAMتان را ارتقاء میدهید و یا PC جدیدی میخرید، همواره به این موضوع توجه داشته باشید که برد اصلیاتان از چه نوع RAM ی پشتیبانی میکند. اگر از حافظهی RDRAM استفاده میکنید، به بردی نیاز دارید که دارای شیارهای خاص RIMM باشد. در حالی که حافظهی SDRAM از شیارهای استاندار DIMM استفاده میکند. شما نمیتوانید یک حافظهی RDRAM با سرعت MHz۸۰۰ تهیه کرده و انتظار داشته باشید با بردی که از حافظهی SDRAM پشتیبانی میکند، اجرا شود.
● درایو دیسکت سخت نوعِ فنآوری و رابط درایو دیسک سخت میتواند بر عملکرد و سرعت PC تأثیر فراوانی بگذارد و به هنگام تهیهی درایودیسکسخت باید به برخی از مشخصهها توجه بیشتری کنید. از جملهی این مشخصهها میتوان به نوع رابط درایو، سرعت محور درایو و اندازهی حافظهی پنهانی آن اشاره کرد. پس از بررسی این مشخصات برای اطمینان بیشتر میتوانید به ویژگیهایی چون سرعت انتقال دادهها و زمان دستیابی نیز بپردازید. اکثر درایوهای دیسکسختی که به فروش میرسند دارای رابطهای ATA-۶۶ و یا ATA-۳۳ هستند. این رابطها گاهی UDMA/۳۳ و نیز UDMA/۶۶ نامیده میشوند. سرعت انتقال پیدرپی دادهها توسط رابط بر حسب MBPS محاسبه میشود. برای مثال سرعت انتقال پیدرپی دادهها توسط رابط ATA-۳۳ حداقل MBPS۳۳ میباشد. البته توجه داشته باشید که میانگین عملکرد درایو از سرعت انتقال پیدرپی آن کمتر است. بعضی از درایوها دارای رابط SCSI هستند، اما این گونه رابطها تقریباً گران بوده و نصب و پیکرهبندیاشان مشکل است. یک درایو خوب با رابط ATA-۶۶ باید بتواند با کاربران براحتی کنار آمده و در پیکرهبندی، آنها را زیاد دچار مشکل نسازد.
● سرعت محور درایو سرعت محور درایو نشان دهندهی تعداد دوری است که مرکز صفحات درایو دیسکسخت در یک ثانیه میچرخند. هر چه این سرعت بیشتر باشد، درایو از عملکرد بهتری برخوردار است. یک درایو ATA۳۳ و یا ATA۶۶ خوب دارای سرعت محوری معادلrpm۷۲۰۰ (تعداد دور در دقیقه: Revolutions Per Minute) است. سعی کنید به جای خریدن درایوهای ارزانتر و کندتر که سرعت محور آنها rpm ۵۴۰۰ است، درایوی تهیه کنید که سرعت محورش زیاد باشد.
● اندازهی حافظهی پنهانی این ویژگی در مقایسه با سایر ویژگیها از اهمیت کمتری برخوردار است، اما در هر صورت درایوهایی که حافظهی پنهانی بزرگتری دارند از عملکرد بهتری برخوردارند. حافظهی پنهانی یک سیستم فرعی، حافظهایاست که در آن مقادیر دادهای پر استفاده، نسخهبرداری میشوند تا برای دسترسی سریع آماده باشند. این حافظه، محتویات مکانهایی از RAm را که بیشتر مورد استفاده هستند، ذخیره نموده و جاهایی را که این اقلام دادهای ذخیره میشوند آدرسدهی میکند. یک نکته قابل ذکر این است که تعدادی از بردهای اصلی مستقیماً از فنآوری درایوهای ATA-۶۶ پشتیبانی نمیکنند و اگر شما این درایوها را به چنین بردهایی وصل کنید،دادهها با همان سرعتی انتقال مییابند که به هنگام استفاده از درایو ATA-۳۳ منتقل میشوند. برای حل چنین مشکلی ناچارید از کارت کنترل کنندهای که به درایوهایATA-۶۶ اختصاص دارد، استفاده کنید. پس از اتصال این کارت به برداصلی، درایوتان میتواند با تمام سرعتی که برایش تعریف شده کار کند. یکی از فنآوریهای اخیر در درایوهای دیسکسخت، ظهور رابط ATA-۱۰۰ است که سرعت انتقال پیدرپی دادهها در آن به MBPS۱۰۰ میرسد. این فنآوری در درایوهایی بکار میرود که سرعت محور آنها بیشتر بوده و دارای ویژگیهای پیشرفتهتری هستند.
کامپیوتر جوان